Nguy hiểm biến chứng thần kinh của bệnh nhân tiểu đường

Với những bệnh nhân tiểu đường thì có vô số những biến chứng vô cùng phức tạp và nguy hiểm. Trong số đó chính là bệnh thần kinh tiểu đường. Chính vì thế người bệnh cần trang bị kiến thức, hiểu đúng và đầy đủ về căn bệnh này để theo dõi và kiểm soát, giảm nguy cơ gây ra những hậu quả đáng tiếc cho người bệnh.

1. Bệnh thần kinh tiểu đường là gì?

Bệnh thần kinh đái tháo đường là biến chứng phổ biến ở đái tháo đường type 1 và type 2. Khi lượng đường trong máu cao có thể làm tổn thương các dây thần kinh trên toàn cơ thể.

Tùy thuộc vào vị trí dây thần kinh bị tổn thương, bệnh sẽ có những biểu hiện khác nhau. Phần lớn người bị tiểu đường bị tổn thương dây thần kinh ở chân, các triệu chứng bao gồm: Đau và tê, dị cảm, cảm giác châm chích, kiến bò,… ở chân, bàn chân. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có nguy cơ cao bị cụt chi. Thần kinh đái tháo đường còn gây tổn thương đến các cơ quan khác như tiêu hóa, tim, mạch máu, tiết niệu,…

Bệnh thần kinh đái tháo đường ảnh hưởng đến 50% số người mắc bệnh tiểu đường nhưng có thể ngăn ngừa hoặc làm bệnh chậm tiến triển bằng cách kiểm soát tốt lượng đường huyết.

2. Nguyên nhân gây ra bệnh thần kinh tiểu đường.

Nguyên nhân chính:

Bệnh thần kinh tiểu đường do nhiều nguyên nhân, trong đó, lượng đường huyết trong cơ thể tăng cao, không được kiểm soát trong thời gian dài khiến các dây thần kinh bị tổn thương được cho là nguyên nhân chính.

Cụ thể, khi lượng đường trong máu cao thì các thành mao mạch (mạch máu nhỏ) bị suy yếu, quá trình cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho các dây thần kinh bị cản trở và thuyên giảm, gây ra tổn thương nặng nề cho những dây thần kinh này.

Nguyên nhân khác:

Ngoài lượng đường huyết cao như nói trên, một số yếu tố dưới đây cũng là nguyên nhân gây ra bệnh:

• Hệ thống miễn dịch “nghi ngờ” những dây thần kinh là vật thể lạ và tự xảy ra các phản ứng để bảo vệ cơ thể. Hậu quả là gây viêm dây thần kinh.
• Sử dụng bia, rượu, thuốc lá hay các chất kích thích khác. Đây được cho là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm, không loại trừ bệnh thần kinh tiểu đường.
• Những người bị thừa cân, béo phì (chỉ số khối cơ thể BMI > 24) hoặc mắc các bệnh về thận. Bởi khi thận bị tổn thương thì các chất độc sẽ không được đào thải ra khỏi cơ thể mà nhiễm ngược vào máu, ảnh hưởng nặng nề đến các dây thần kinh.
• Các yếu tố di truyền, không liên quan đến bệnh tiểu đường.
• Thời gian bị bệnh đái tháo đường: bị bệnh càng lâu (nhất là khi glucose huyết không được ổn định tốt) càng tăng nguy cơ bị bệnh thần kinh.
• Bệnh thận mạn.

3. Những biến chứng của bệnh thần kinh tiểu đường.

Bệnh gây ra những tổn thương thần kinh nghiêm trọng

Biến chứng thần kinh ngoại biên

Đây là biểu hiện thường hay gặp nhất và bàn chân hai bên là nơi có triệu chứng đầu tiên. Sau đó, triệu chứng sẽ lan dần lên cẳng chân hay xuất hiện thêm ở bàn tay. Triệu chứng thường đối xứng cả hai bên chi. Người bệnh thường có cảm giác:

• Tê, giảm nhận biết cảm giác đau, nóng lạnh, đặc biệt ở bàn chân. Người bệnh thường xuyên đi rớt dép, giẫm đạp vật nhọn, bị vết thương mà không hề hay biết
• Cảm giác đau buốt, thường tăng về đêm
• Cảm giác châm chích, bỏng rát
• Đôi khi người bệnh có triệu chứng tăng cảm: Dù chạm nhẹ người bệnh cũng cảm thấy đau rất nhiều
• Đau khi bước đi
• Yếu cơ và đi lại khó khăn.
• Loét chân, nhiễm trùng, biến dạng bàn chân, đau ở xương khớp khi bệnh đã diễn tiến nặng.

Biến chứng thần kinh tự chủ

Ngoài những tổn thương thần kinh cảm giác và vận động, hệ thần kinh tự chủ cũng bị tổn thương. Tùy theo vị trí sợi thần kinh tổn thương mà người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như nhịp tim nhanh khi nghỉ, hạ huyết áp tư thế, hạ đường huyết không có dấu hiệu cảnh báo, rối loạn tiết mồ hôi làm da khô, tróc vảy, dày sừng; rối loạn chức năng sinh dục, khó kiểm soát tiểu tiện, đầy bụng, táo bón.

4. Điều trị và cách phòng ngừa biến chứng thần kinh do tiểu đường.

Vấn đề phòng ngừa vẫn luôn được quan tâm hàng đầu. Đối với người bệnh đái tháo đường, cần tuân thủ nghiêm túc chế độ ăn và tập luyện chuyên biệt, liệu trình điều trị, tái khám định kỳ, không hút thuốc và hạn chế bia rượu. Nên theo dõi huyết áp, đường huyết của bản thân tại nhà cũng như nhận biết sớm các dấu hiệu tổn thương thần kinh, cách quan sát và chăm sóc bàn chân kỹ lưỡng để tránh các vết loét, không làm nặng thêm các biến dạng bàn chân đã có.